De tentoonstelling Oublier l’exposition bestaat uit een paar groepen fotografische werken die, ondergebracht in hetzelfde pand, elkaar aanvullen zonder ooit een exclusieve eenheid te worden. De ondertitel actuele fotografie uit Frankrijk houdt in dat de hier vertegenwoordigde namen noch als illustratief noch als de beste beschouwd mogen worden. De kern van de tentoonstelling zijn de werken die in nauw overleg met en soms op voorstel van de kunstenaars gekozen zijn. Wij zijn daarmee zo dicht mogelijk gebleven bij Freuds gedachte dat men zijn diepste verlangens uitdrukt “in de luxe van het detail.”
Waarom “de tentoonstelling vergeten”? De tentoonstelling is meer dan het getoonde. Wat men er ziet en ervaart, zijn ook – en soms alleen maar – de affichering, het parcours, de scenografie, fragmentaire informatie en allerhande bijproducten. Vergeet men de tentoonstelling, dan komt wellicht die ene ontmoeting dichterbij met een geëxposeerd object, wordt de relatie duidelijk tussen een kunstwerk hier aan de wand en een ander daar, ergens in het musée imaginaire waar André Malraux op doelde. De gekozen titel, ontleend aan die van het extra Fiac-nummer van Artpress van oktober 2000 en bedacht door gelegenheidsredacteur Pierre Leguillon, is ook een hommage aan het Franse intellectuele debat: een als wezenlijk ervaren activiteit naast de artistieke praktijk. Waarin de vraag centraal staat: ‘Waar gaat het precies over?’
Wij gaan hier niet in op de geschiedenis van de Franse fotografie. De fotografie werd in Frankrijk uitgevonden en heeft er een eigen ontwikkeling doorgemaakt. Deze is in allerhande literatuur behandeld en behoort tot het internationale erfgoed. In deze tentoonstelling is het parcours bepaald door de gegeven ruimtes in huis Marseille. De keuze van de namen en werken is mede bepaald door de constatering dat Frankrijk een uiterst gevarieerd fotografisch aanbod kent. In dit verband is het nuttig om op te merken dat sommige namen in eigen land niet vanzelfsprekend in één tentoonstelling samengebracht zouden worden. Dit probleem reikt verder dan de dikwijls onzekere waterscheiding tussen dat wat de fotografie toebehoort en wat de beeldende kunst. Deze kwestie laten we hier terzijde, omdat precies dit vage overgangsgebied sinds kort algemene belangstelling geniet en hoog op de internationale markt genoteerd staat. Wat in Oublier l’exposition wordt getoond, behoort dan ook in zekere zin toe tot een soort van nieuwe internationale stijl rond het fotografische beeld (of dit beeld nu stilstaand of bewegend is, analoog of digitaal). Deze internationale stijl leidt tot een nieuw soort symbolisme, dat aansluit bij de overgangstijd waarin de westerse wereld zich thans bevindt. Wij hebben bij de keuze niet het begrip van vernieuwing nagejaagd omdat hieraan geen zelfstandige waarde gehecht kan worden. De Franse bijdrage aan de internationale fotografie valt ook eerder op door vermenging en verfijning van verschillende impulsen. Daarbij wordt veelal bewust gekozen voor élégance, die niet alleen uitersten met elkaar verenigt maar ook vorm geeft aan een kritische distantie waarmee de dingen zichtbaar worden gemaakt.
De tentoonstelling is tot stand gekomen in samenwerking met de Franse Ambassade in Den Haag en het Maison Descartes, Amsterdam.
Catalogus
Bij de tentoonstelling verschijnt een catalogus van Jean-Marc Bustamante, L.P., Neues Kunstmuseum Luzern 2001, met een tekst van Jean-Pierre Criqui, ca. fl. 40,-